Le sermon sur la montagne
Les béatitudes
1 Ἰδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος· καὶ καθίσαντος αὐτοῦ προσῆλθαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ·
Matthieu 13.2 Matthieu 4.18-4.22 Matthieu 15.29 Matthieu 4.25 Marc 3.13
2 καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ ἐδίδασκεν αὐτοὺς λέγων·
Matthieu 13.35 Luc 6.20-6.26 Ephésiens 6.19 Actes 10.34 Actes 8.35
3 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Esaïe 66.2 Proverbes 29.23 2 Chroniques 7.14 Luc 18.14 Psaumes 51.17
4 μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται.
Apocalypse 21.4 Esaïe 61.2-61.3 2 Corinthiens 7.9-7.10 Jean 16.20-16.22 Esaïe 51.11-51.12
5 μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσι τὴν γῆν.
Psaumes 37.11 Psaumes 149.4 Jacques 3.13 Esaïe 29.19 Psaumes 25.9
6 μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται.
Jean 4.14 Psaumes 107.9 Jean 6.27 Jean 6.48-6.58 Psaumes 42.1-42.2
7 μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται.
Matthieu 6.14-6.15 2 Samuel 22.26 Ephésiens 4.32-5.1 Matthieu 18.33-18.35 Hébreux 6.10
8 μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν θεὸν ὄψονται.Psaumes 24.4 Hébreux 12.14 1 Pierre 1.22 Psaumes 51.10 Actes 15.9
9 μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ θεοῦ κληθήσονται.
Hébreux 12.14 Luc 6.35 Romains 8.14 Jacques 3.16-3.18 Colossiens 3.13
10 μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Jacques 1.12 1 Pierre 3.13-3.14 2 Corinthiens 4.17 2 Timothée 3.11 2 Corinthiens 4.8-4.12
11 μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσιν καὶ εἴπωσιν πᾶν ⸀πονηρὸν καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ.
1 Pierre 4.14 Luc 21.17 Matthieu 24.9 1 Pierre 2.23 Marc 13.13
12 χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτως γὰρ ἐδίωξαν τοὺς προφήτας τοὺς πρὸ ὑμῶν.
Luc 6.23 1 Pierre 4.13 Romains 5.3 Jacques 1.2 Matthieu 16.27
13 Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς· ἐὰν δὲ τὸ ἅλας μωρανθῇ, ἐν τίνι ἁλισθήσεται; εἰς οὐδὲν ἰσχύει ἔτι εἰ μὴ ⸂βληθὲν ἔξω⸃ καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων.
Colossiens 4.6 Luc 14.34-14.35 Lévitique 2.13 Marc 9.49-9.50 Hébreux 6.4-6.6
14 Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη·
Philippiens 2.15 Jean 12.36 Jean 8.12 Ephésiens 5.8-5.14 Proverbes 4.18
15 οὐδὲ καίουσιν λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσιν τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ.
Luc 8.16 Marc 4.21 Luc 11.33 Nombres 8.2 Exode 25.37
16 οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
1 Pierre 2.12 Jean 15.8 1 Pierre 3.16 1 Jean 1.5-1.7 2 Corinthiens 9.13
Christ et la loi
17 Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλὰ πληρῶσαι·
Romains 8.4 Romains 10.4 Romains 3.31 Galates 4.4-4.5 Galates 3.17-3.24
18 ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου, ἕως ἂν πάντα γένηται.
Luc 16.17 Psaumes 119.89-119.90 1 Pierre 1.25 Esaïe 40.8 Psaumes 119.152
19 ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτως τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ’ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
Jacques 2.10-2.11 Matthieu 28.20 Matthieu 11.11 1 Timothée 4.11-4.12 Tite 3.8
20 λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι ἐὰν μὴ περισσεύσῃ ⸂ὑμῶν ἡ δικαιοσύνη⸃ πλεῖον τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
Jean 3.3-3.5 Philippiens 3.9 Romains 10.2-10.3 Luc 18.24-18.25 Hébreux 12.14
21 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις· Οὐ φονεύσεις· ὃς δ’ ἂν φονεύσῃ, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει.
Deutéronome 5.17 Exode 20.13 Matthieu 5.27 Matthieu 5.43 Matthieu 5.33
22 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ ⸀αὐτοῦ ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει· ὃς δ’ ἂν εἴπῃ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ· Ῥακά, ἔνοχος ἔσται τῷ συνεδρίῳ· ὃς δ’ ἂν εἴπῃ· Μωρέ, ἔνοχος ἔσται εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός.
1 Jean 3.14-3.15 Jacques 3.6 1 Jean 4.20-4.21 1 Jean 2.9 Matthieu 10.28
23 ἐὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ,
Marc 11.25 Matthieu 23.19 1 Samuel 15.22 Matthieu 8.4 Lévitique 6.2-6.6
24 ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου καὶ ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καὶ τότε ἐλθὼν πρόσφερε τὸ δῶρόν σου.
Jacques 5.16 Romains 12.17-12.18 1 Corinthiens 6.7-6.8 Matthieu 23.23 Jacques 3.13-3.18
25 ἴσθι εὐνοῶν τῷ ἀντιδίκῳ σου ταχὺ ἕως ὅτου εἶ ⸂μετ’ αὐτοῦ ἐν τῇ ὁδῷ⸃, μήποτέ σε παραδῷ ὁ ἀντίδικος τῷ κριτῇ, καὶ ὁ ⸀κριτὴς τῷ ὑπηρέτῃ, καὶ εἰς φυλακὴν βληθήσῃ·
Luc 12.58-12.59 Proverbes 25.8 Job 22.21 Hébreux 12.17 Proverbes 6.1-6.5
26 ἀμὴν λέγω σοι, οὐ μὴ ἐξέλθῃς ἐκεῖθεν ἕως ἂν ἀποδῷς τὸν ἔσχατον κοδράντην.
Luc 12.59 Matthieu 18.34 2 Thessaloniciens 1.9 Jacques 2.13 Luc 16.26
27 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη· Οὐ μοιχεύσεις.
Deutéronome 5.18 Exode 20.14 Deutéronome 22.22-22.24 Matthieu 5.21 Lévitique 20.10
28 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.
Jacques 1.14-1.15 Job 31.1 Proverbes 6.25 1 Jean 2.16 2 Samuel 11.2
29 εἰ δὲ ὁ ὀφθαλμός σου ὁ δεξιὸς σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ, συμφέρει γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἓν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου βληθῇ εἰς γέενναν.
Marc 9.43-9.48 Galates 5.24 Romains 8.13 Colossiens 3.5 Romains 6.6
30 καὶ εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὴν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ, συμφέρει γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἓν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου ⸂εἰς γέενναν ἀπέλθῃ⸃.
Matthieu 5.29 Marc 9.43 Matthieu 18.6-18.7 Matthieu 13.21 Matthieu 11.6
31 Ἐρρέθη ⸀δέ· Ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, δότω αὐτῇ ἀποστάσιον.
Deutéronome 24.1-24.4 Jérémie 3.1 Matthieu 19.7 Marc 10.2-10.9 Matthieu 19.3
32 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι ⸂πᾶς ὁ ἀπολύων⸃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ παρεκτὸς λόγου πορνείας ποιεῖ αὐτὴν ⸀μοιχευθῆναι, καὶ ὃς ἐὰν ἀπολελυμένην γαμήσῃ μοιχᾶται.
Luc 16.18 1 Corinthiens 7.10-7.11 Matthieu 5.28 Romains 7.3 Matthieu 19.8-19.9
33 Πάλιν ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις· Οὐκ ἐπιορκήσεις, ἀποδώσεις δὲ τῷ κυρίῳ τοὺς ὅρκους σου.
Deutéronome 23.21 Lévitique 19.12 Deutéronome 23.23 Nahum 1.15 Psaumes 50.14
34 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ὀμόσαι ὅλως· μήτε ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅτι θρόνος ἐστὶν τοῦ θεοῦ·
Jacques 5.12 Esaïe 66.1 Matthieu 23.16-23.22 Deutéronome 23.21-23.23 Esaïe 57.15
35 μήτε ἐν τῇ γῇ, ὅτι ὑποπόδιόν ἐστιν τῶν ποδῶν αὐτοῦ· μήτε εἰς Ἱεροσόλυμα, ὅτι πόλις ἐστὶν τοῦ μεγάλου βασιλέως·
Psaumes 48.2 Malachie 1.14 Apocalypse 21.2 Psaumes 99.5 2 Chroniques 6.6
36 μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ σου ὀμόσῃς, ὅτι οὐ δύνασαι μίαν τρίχα λευκὴν ⸂ποιῆσαι ἢ μέλαιναν⸃.
Luc 12.25 Matthieu 6.27 Matthieu 23.16-23.21
37 ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν.
Jacques 5.12 Matthieu 13.19 Colossiens 4.6 Colossiens 3.9 Matthieu 13.38
38 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη· Ὀφθαλμὸν ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀδόντος.
Exode 21.22-21.27 Deutéronome 19.21 Lévitique 24.19-24.20 Matthieu 5.27 Deutéronome 19.19
39 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ἀντιστῆναι τῷ πονηρῷ· ἀλλ’ ὅστις σε ⸀ῥαπίζει ⸀εἰς τὴν δεξιὰν ⸀σιαγόνα, στρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην·
1 Corinthiens 6.7 Lamentations 3.30 Proverbes 24.29 Esaïe 50.6 1 Samuel 26.8-26.10
40 καὶ τῷ θέλοντί σοι κριθῆναι καὶ τὸν χιτῶνά σου λαβεῖν, ἄφες αὐτῷ καὶ τὸ ἱμάτιον·
1 Corinthiens 6.7 Luc 6.29
41 καὶ ὅστις σε ἀγγαρεύσει μίλιον ἕν, ὕπαγε μετ’ αὐτοῦ δύο.
Matthieu 27.32 Luc 23.26 Marc 15.21
42 τῷ αἰτοῦντί σε ⸀δός, καὶ τὸν θέλοντα ἀπὸ σοῦ δανίσασθαι μὴ ἀποστραφῇς.
Psaumes 112.5-112.9 Hébreux 13.16 Proverbes 19.17 Psaumes 37.21 Daniel 4.27
43 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη· Ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου καὶ μισήσεις τὸν ἐχθρόν σου.
Lévitique 19.18 Deutéronome 23.6 Galates 5.13-5.14 Matthieu 19.19 Matthieu 22.39-22.40
44 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ⸀ὑμῶν καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ ⸀τῶν διωκόντων ὑμᾶς·
Luc 6.27-6.28 Romains 12.14 1 Pierre 3.9 Romains 12.20-12.21 Luc 23.34
45 ὅπως γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ⸀ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους.
Psaumes 145.9 Luc 6.35 Actes 14.17 Job 25.3 Matthieu 5.9
46 ἐὰν γὰρ ἀγαπήσητε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθὸν ἔχετε; οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι ⸂τὸ αὐτὸ⸃ ποιοῦσιν;
Luc 6.32-6.35 Matthieu 11.19 Luc 15.1 Matthieu 21.31-21.32 Luc 19.7
47 καὶ ἐὰν ἀσπάσησθε τοὺς ⸀ἀδελφοὺς ὑμῶν μόνον, τί περισσὸν ποιεῖτε; οὐχὶ καὶ οἱ ⸀ἐθνικοὶ ⸂τὸ αὐτὸ⸃ ποιοῦσιν;
Matthieu 5.20 1 Pierre 2.20 Luc 10.4-10.5 Luc 6.32 Matthieu 10.12
48 Ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι ⸀ὡς ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ⸀οὐράνιος τέλειός ἐστιν.
Lévitique 19.2 Jacques 1.4 1 Pierre 1.15-1.16 Colossiens 1.28 Deutéronome 18.13